Wat te doen als in het geval van een boete? Ben je het er niet mee eens? Niet ondertekenen! Ja, in Polen hebben de burgers een mogelijkheid om het aannemen van een boete te weigeren. Zie mijn vorige bericht met betrekking tot een boete die uitgevaardigd werd, maar de burger heeft hem afgewezen. De rechtbank heeft vervolgens deze burger in gelijk gesteld en de boete werd geseponeerd. In Polen is er ook nog mogelijkheid om de zogenaamde administratieve sancties door het Poolse RIVM te handhaven (Państwowa Inspekcja Sanitarna). Omdat ik vaak naar Polen reis, besloot ik meer te lezen over de boetes, sancties en het dragen van mondkapjes.
Boetes of administratieve sancties
Zoals eerder genoemd mag een Poolse burger het aannemen van een boete weigeren zonder een valide reden aan te hoeven geven. Het is voldoende om een simpele zin uit te spreken: ‘Ik weiger de boete aan te nemen’. En heel belangrijk niet tekenen! Ja, in Polen worden de uitgevaardigde boetes nog ondertekend. Het is vervolgens aan de rechter of de boete gerechtvaardigd was of niet. De rechter beslist ook over de hoogte van de boete, die lager of zelfs hoger kan zijn, wellicht kan hij helemaal geseponeerd worden. De deskundigen in Polen hebben vanaf het begin van de epidemie erop aangewezen dat er een mogelijkheid bestaat om de boetes via de rechter te laten seponeren, aangezien deze uitgevaardigd zijn op basis van wettelijke bepalingen die in strijd zijn met de Poolse Grondwet. Alleen bepalingen, die tijdens een noodtoestand uitgevaardigd zijn, zijn geldig. De Poolse regering heeft echter nooit een noodtoestand ingevoerd.
Maar er is meer…
Op 31 maart 2020 is een wet ingetreden, krachtens welke het Poolse RIVM administratieve sancties op de burgers mag opleggen, soms tot 30.000 PLN (ongeveer 7.000 euro). De administratieve sancties zijn hoger en strenger in Polen, bovendien worden ze binnen 7 dagen gehandhaafd. In het geval van het niet aannemen van een boete kan de politieagent beslissen een strafverzoek naar het Poolse RIVM te sturen. De vraag is dus: in welk geval mag dat? Een
administratieve procedure wordt gestart op basis van de bijzondere wet ter bestrijding van het coronavirus en het betreft de volgende drie gevallen: zich niet aan de quarantaineregels houden, zich niet aan de verplichting tot ziekenhuisopname houden (betreft alleen een ziekenhuisopname in verband met COVID-19) of wegens overtreding van het bewegingsverbod. Tijdens de lockdown was er nooit een totaal bewegingsverbod van kracht in Polen (je mocht wel dagelijkse zaken regelen, zoals boodschappen doen). De mensen bleven over het algemeen keurig thuis. Niettemin werden er toen veel sancties en boetes aan de burgers opgelegd.
Volgens de ombudsman was het gebod om tijdens de lockdown thuis te blijven ongrondwettig: ‘Het bestrijden van de Covid19-epidemie vereist ongetwijfeld speciale maatregelen, maar deze maatregelen moeten binnen de grenzen van de vigerende wet blijven, inclusief de grenzen van de Grondwet van de Republiek Polen die de rechten en vrijheden van het individu regelt’, aldus de ombudsman in een brief aan de premier van 27 maart 2020. In deze brief heeft hij tevens aangeduid dat er verschillende tekortkomingen en inconsistenties voorkomen in de wettelijke bepalingen die tijdens de epidemie werden uitgevaardigd.
Nu even terug naar het onderwerp van boetes en administratieve sancties. Het Poolse RIVM kan beslissen om van de administratieve sanctie af te zien. Voor de burger is het tevens mogelijk om in beroep te gaan. Dit moet binnen 14 dagen gebeuren. De deskundigen wijzen erop dat het proces om in beroep te gaan heel lang kan duren. En de financiële sanctie moet eigenlijk binnen 7 dagen betaald worden. 🤔 Nogmaals het Poolse RIVM mag een administratieve sanctie aan de burger opleggen alleen in de drie bovengenoemde gevallen.
En hoe zit het met het dragen van mondkapjes?
Het dragen van mondkapjes in de publieke gelegenheden in Polen wordt door de meeste mensen als verplicht gezien. Je ziet de mensen, bijvoorbeeld in de winkel, keurig een mondkapje dragen. Maar is het eigenlijk echtl verplicht? De Raad van Ministers heeft een verordening uitgevaardigd krachtens de wet van 5 december 2008 inzake het voorkomen en bestrijden van infecties en infectieziekten bij mensen. En om meer specifiek te zijn is deze verordening gebaseerd op het artikel 46a en 46b van deze wet. In het artikel 46b, lid 4 staat: ‘obowiązek poddania się badaniom lekarskim oraz stosowaniu innych środków profilaktycznych i zabiegów przez osoby chore i podejrzane o zachorowanie‘ (pagina 53 in het document). Naar eigen vertaling: ‘een verplichting tot een onderwerping aan een medisch onderzoek en het gebruik van andere preventieve maatregelen en behandelingen bij de zieke mensen en mensen die vermoedelijk met de ziekte besmet zijn’.
Onder ‘andere preventieve maatregelen‘ bedoelt men bijvoorbeeld het dragen van mondkapjes of het desinfecteren van handen. Deze verplichting geldt dus alleen voor de zieke mensen of de mensen die vermoedelijk met de ziekte besmet zijn.
De advocaat Maja Gidian inzake de beklaagde burger voor het niet dragen van een mondkapje, schrijft het volgende:
Vertaling:
De rechter in Kościan (dossiernummer: II W 71/20) weigerde de procedure in te leiden wegens het niet dragen van een mondkapje in de publieke gelegenheid.
Juridisch gezien is er geen verplichting om mond en neus te bedekken!
1) Een gezonde persoon kan niet worden verplicht tot het dragen van een mondkapje in de openbare plaatsen.
2) Noch RIVM, noch de politie mogen de winkeleigenaar beboeten voor het feit dat de klanten geen mondkapje dragen.
3) Een beveiliging mag niet weigeren om de klanten binnen te laten, en een winkelier/verkoper mag de verkoop van de goederen niet weigeren alleen omdat we geen mondkapje dragen (als een winkelier/verkoper klanten zonder mondkapje weigert te bedienen, riskeert hij een overtreding, teven het verliezen van een klant die in een andere winkel gaat winkelen).
4) Alleen een wetsvoorstel, dat tijdens de noodtoestand wordt aangenomen, kan de verplichting opleggen om mondkapjes te dragen. Zoals we weten, werd een dergelijke staat nooit ingevoerd in Polen (als het wel was ingevoerd, zou het onmogelijk zijn geweest om de presidentsverkiezingen te houden).
We beslissen zelf of we wel of niet mondkapjes dragen. Niemand kan ons daartoe dwingen (zelfs de politie, die alleen een boete mag opleggen voor het niet dragen van een mondkapje, wiens het aannemen we kunnen weigeren).
Conclusie
Vraag: Is het dragen van mondkapjes in Polen in de publieke gelegenheden verplicht voor iedereen?
Antwoord: Nee.
Vraag: Mag de politie een boete geven?
Antwoord: Ja, maar de burger met het aannemen van boete weigeren. De boete wordt door de rechter geseponeerd omdat er geen rechtsgrondslag hiervoor bestaat.
Vraag: Mag het Poolse RIVM een administratieve sanctie opleggen?
Antwoord: Ja, alleen in het geval van zich niet aan de quarantaineregels houden of zich niet aan de verplichting tot ziekenhuisopname houden, of wegens overtreding van het bewegingsverbod.
Vraag: welke overtreding begaat de beveiliging/ winkelier/ filiaal manager als hij weigert een klant te bedienen?
Antwoord: Een overtreding op grond van artikel 135 in het wetboek van administratieve delicten (‘Kto, zajmując się sprzedażą towarów w przedsiębiorstwie handlu detalicznego lub w przedsiębiorstwie gastronomicznym, ukrywa przed nabywcą towar przeznaczony do sprzedaży lub umyślnie bez uzasadnionej przyczyny odmawia sprzedaży takiego towaru, podlega karze grzywny’. Vertaling: Degene die bij de verkoop van goederen in een detailhandel of horeca de voor verkoop bestemde goederen voor de koper verbergt of opzettelijk zonder geldige reden weigert dergelijke goederen te verkopen, wordt met een boete bestraft).
Mijn bron van informatie: dit filmpje in het Pools en een zaak tegen een verkoopster die de verkoop weigerde vanwege het niet dragen van een mondkapje door de klant. Zij werd gestraft met een boete ter waarde van 100PLN (23 euro).
De opstand tegen het dragen van mondkapjes is begonnen.