Lanckorona is een schilderachtig dorp dat op de hoogte van 545m ligt en zich 35 kilometer ten zuidwesten van Krakau in Klein-Polen bevindt. Het dorp wordt steeds populairder onder de Poolse toeristen vanwege de uitstekend bewaard gebleven 19e-eeuwse architectuur. De inwoners zijn trots op hun geschiedenis, verzorgen hun houten huisjes en koesteren de Poolse tradities waardoor een gemoedelijke sfeer in dit pittoreske engelendorpje ontstaat.
Eerst een beetje geschiedenis
De stad Lanckorona werd in 1336 door Casimir III gesticht vanwege zijn frequente bezoeken aan de rijke jachtgebieden in de bossen van deze regio en de korte afstand naar zijn kasteel Wawel. Aan het eind van zijn bewind liet de Poolse koning een kasteel bouwen dat een strategische rol speelde en de weg naar Krakau beschermde. Dat kasteel bevindt zich nu in de ruïnes. Hoe komt dat? In 1869 werd er een brand in de schuur van de pastorie gestoken. De brand verspreidde het zich door 79 huizen rondom het marktplein in het centrum. De dakloze dorpsinwoners begonnen het al destijds onbewoond kasteel ‘uit te kleden’. Van de stenen gingen de dakloze inwoners van het dorp hun nieuwe huizen bouwen.
De toegang tot de ruïnes is gratis, tevens op eigen risico want het is officieel afgesloten voor toeristisch bezoek.
Voor de Polen en voornamelijk voor de dorpsinwoners hebben deze ruïnes nog een andere betekenis. In dit kasteel schuilden zich de leden van de Confederatie van Bar – een opstandige groepering die in de jaren 1769-1772 om de eer en onafhankelijkheid van Polen vocht – waaronder Kazimierz Pułaski. Nadat Polen zijn soevereiniteit verloor werd hij door Benjamin Franklin naar de VS gehaald om in de Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog te dienen. In de VS wordt zijn naam naar Casimir Pulaski verengelst.
Architectuur van het dorp is buitengewoon beeldend. Het is net alsof je in de tijd terugreist.
Museum in Lanckorona
In het centrum van het dorp bevindt zich het Etnografisch Museum van de regio Lanckorona in een karakteristiek houten huisje. In het museum kun je een verzameling van alledaagse voorwerpen van de 19e eeuw bewonderen, waaronder oude strijkijzers, karnen, pannen, meubels en landbouwwerktuigen die door de voormalige inwoners van Lanckorona gebruikt werden.
Er is ook een winkel in het museum waar je kunstwerk van de lokale kunstenaars kunt kopen, voornamelijk engeltjes van hout, klei, wol en glas.
Engeltjes… waarom engeltjes?
Lanckorona wordt als de stad van engelen genoemd, in het Pools Miasto Aniołów (het word ‘stad’ wordt gebruikt ondanks het feit dat dit een dorp is. Lanckorona verloor namelijk in 1930 zijn stadsrechten). Elk huis wordt met beeldjes van engelen versierd: boven de voordeur of op de vensterbank.
Begin december wordt een festival van engelen in het dorp georganiseerd. Maar hoe deze traditie ontstaan is en waar het vandaan komt, kon ik nergens vinden.
De kerk St. Johannes de Doper staat boven het dorp
Onderweg naar de ruïnes van het kasteel kom je langs de kerk van St. Johannes de Doper die de Poolse koning Casimir III in de eerste helft van de 14e eeuw liet bouwen. Het huidige uiterlijk verschilt echter van het origineel. De kerk werd verwoest eerst tijdens de Zweedse invasie, later opnieuw herbouwd en nogmaals verwoest aan het eind van de 18e eeuw tijdens de strijd om de onafhankelijkheid van Polen. In de loop van de jaren werd de kerk verschillende keren opgebouwd of werd er iets aan toegevoegd of aangepast. Zo vind je in de kerk bijvoorbeeld het laat-renaissancistische altaar met het schilderij van de doop van Christus. Op de buitenmuur van de kerk bevindt zich een schilderij met de kruisiging van Jezus dat uit de vorige eeuw dateert.
Eten in Lanckorona
Er zijn genoeg restaurantjes in het dorp om lekker te kunnen eten. Wij hebben het eetcafé Chill Out gekozen dat zich net buiten het centrum bevindt. Er worden daar gerechten geserveerd die gemaakt zijn van lokale producten. Bij mooi weer kun je buiten zitten en een panorama van de Poolse bergen bewonderen. Wij hebben in een schoolbus gezeten met een yogagroep die net klaar was met zijn les. Er is ook nog een afgedekt terras.
Na ons bezoek aan het dorp Lanckorona besloten we om naar Kalwaria Zebrzydowska te gaan. Een bedevaartsplaats die zich maar 15 min rijden van Lanckorona bevindt.
Kalwaria Zebrzydowska
Deze stad werd gesticht door de toenmalige burgemeester van Krakau Mikołaj Zebrzydowski (1553-1620). In de stad bevindt zich een wereldbekende Maniëristische basiliek omringd door een prachtig park. De vele kapellen in het park langs route van zeven kilometer dienen de verering van de paden van Jezus en de paden van Maria. Het geheel is bovendien voorzien van faciliteiten die de pelgrims dienen tijdens hun bedevaart.
