De tweede Paasdag wordt de zogenaamde Natte Maandag (Lany Poniedziałek) in Polen gevierd. Deze dag heeft ook een andere naam: Śmigus-Dyngus. Mocht je rond deze tijd op reis gaan naar Polen, neem het volgende advies van mij: pas op want je wordt misschien nat! Hoewel dit advies misschien vreemd klinkt, moet je het echt serieus nemen. Deze traditie is goed verankerd in de Poolse samenleving. Maar wat is dat eigenlijk? En waar komt deze traditie vandaan?
Śmigus-Dyngus? Klinkt vreemd, dus ik zal het uitleggen…
De traditie gaat hoogstwaarschijnlijk terug tot de 14e/15e eeuw. Soortgelijke tradities zijn overal in Midden- en Oost-Europa te vinden, met Поливаний понеділок in Oekraïne, Oblévačka in het Tsjechisch, Oblievačka in het Slowaaks en Vízbevető in Hongarije. Verschillende bronnen beweren dat het oorspronkelijk ging om het natgooien met water op alleen de bruiden en vervolgens het zachtjes slaan met jonge takken op de benen. Het slaan met takjes werd beschouwd als het ‘drogen’ nadat het eerst nat was geworden. Hoewel het misschien niet aantrekkelijk klinkt, was het bedoeld als een manier om aan elkaar sympathie te tonen wat waarschijnlijk later in een huwelijk resulteerde.
Het christendom voegde een andere symboliek hieraan toe. Het water is het symbool van kuisheid en zuiverheid.
Tegenwoordig
Hedendaags wordt Śmigus-Dyngus gezien als ondersteuning van de volkstraditie. Op het onderstaande filmpje zie je een groepje kinderen die deze dag vieren.
De kindjes besproeien elkaar met water uit de waterpistolen. In mijn tijd hadden we geen waterpistolen in de winkels dus we gebruikten bijvoorbeeld injectiespuiten (gevuld met water natuurlijk!) of lege flessen van zeepsop. Echt een aanrader die tweede! Tussen wat oudere kinderen ging het wat grover aan toe en zij gooiden emmers water over elkaar heen. Ik kan niet zeggen dat ik één of twee keer niet mee gedaan heb 🤣 Wij hielden het watergevecht alleen tussen elkaar. Wat ik in ieder geval nooit gedaan heb, is andere mensen met water besproeien. In grote steden werden er op gegeven moment emmers water op de voetgangers uit de balkons gegooid. Of op de passagiers in de bussen of trams. Dit is geen traditie meer, maar gewoon hooliganisme. In sommige grote steden worden er boetes voor zo iets door de handhaving uitgedeeld.
Dus wil je mee doen aan de traditie? Houd het gewoon netjes!
