Het geregistreerde aantal sterfgevallen in Polen in 2020 was 478.878, terwijl het verwachte aantal 420.325 was. Dit betekent dat het aantal sterfgevallen 58.553 hoger, dat is 13.9%, dan het verwachte sterftecijfer. Had Polen in 2020 te maken met een buitensporig aantal sterfgevallen? Zo ja? Waar lag het aan? Had dit aantal voornamelijk iets te maken met Covid-19 of was er meer aan de hand?
Oversterfte cijfers in Polen – cijfers 2020
Volgens het laatste rapport van het Pools Economisch Instituut was de oversterfte in 2020 voornamelijk zichtbaar tijdens de tweede golf van het coronavirus. In de periode van oktober tot december 2020 werden er 60.492 doden geregistreerd dat is 56.7% meer dan het verwachte sterftecijfer. In de onderstaande tabel worden er drie periodes onderscheiden: van 1 januari t/m 4 maart – dat is de periode voor de pandemie, dan de periode van 5 maart t/m 30 september – de eerste golf van de pandemie en de zomer en het vierde kwartaal oftewel de tweede golf van 1 oktober t/m 31 december.
Als de sterftecijfers van de periode 2000 tot 2020 in een grafiek neergezet worden, is de oversterfte van het afgelopen jaar duidelijk zichtbaar.
Het PEI rapporteerde tevens dat het hoogtepunt van de sterfte in Polen in de 46 week van het jaar viel, namelijk van 12-18 november 2020. Toen werden er dagelijks twee keer zo veel doden geregistreerd dan verwacht, dat wil zeggen 2.200 overledenen ten opzichte van ongeveer 1.100 wat ‘normaliter’ het geval zou moeten zijn.
Verklaring van de oversterfte
Het officiële aantal sterfgevallen gerelateerd aan COVID-19 in 2020 is 28.551, volgens de statistieken van het Ministerie van Volksgezondheid. Dat betekent dat 49% van de oversterfte kan verklaard worden door de pandemie. Dus hoe kan de oversterfte verklaard worden? Dit heeft waarschijnlijk te maken met beperkte toegang dot de gezondheidszorg. In februari 2020 werd een besluit door de huidige regering genomen op basis waarvan alle operaties en behandelingen uitgesteld moesten worden.
Aan de andere kant worden we geconfronteerd met een bepaald aantal overledenen met of aan corona. De vraag is of dit getal klopt. Naar verluid werd er geen autopsie uitgevoerd, misschien in enkele gevallen. Dat houdt in dat de doodsoorzaak te weinig als Covid-19 of juist te vaak als Covid-19 geregistreerd werd. In het tweede geval zou het betekenen dat de buitensporige oversterfte in 2020 nog hoger ligt.