Paleis van Cultuur en Wetenschap in Warschau is het hoogste gebouw in Warschau en ook in Polen. Dat 230,7m hoge bouwwerk was het geschenk van het Sovjetvolk aan Polen. Sommige bewoners van Warschau beweren dat het gebouw gesloopt moet worden. En als je weet dat de burgers dit gebouw met de pijnlijke communistische geschiedenis associëren dan zou je hen gelijk geven. Sommige aan de andere kant vinden dat het gebouw een onderdeel van de stad uitmaakt. In dit artikel heb ik kort over de geschiedenis van het gebouw geschreven. Kijk naar de foto’s, lees mijn blog en beoordeel zelf of het weg moet of niet.
De grondlegger van het idee om een hoog gebouw in Warschau te laten bouwen was niemand minder dan Jozef Stalin. De ontwerper van de bouw was Lev Roednev – Sovjetrussische architect, die ook het ontwerpen van de Zeven Zusters in Moskou op zijn naam heeft staan. De architectuur lijkt heel erg op het Hoofdgebouw van de Moskouse Staatsuniversiteit. Oorspronkelijk moest het 120m hoog zijn. En uiteindelijk mocht de bouw die tussen 1952 tot 1955 plaatsvond, bij 230m stoppen.
Tijdens de bouw van Pałac Kultury in Nauki (afkorting PKiN) werkten 4000 Poolse arbeiders en ongeveer net zo veel arbeiders uit de Sovjetunie. Aan de ‘gastarbeiders’ werd er een huisvesting aangeboden in het Warschauer district Jelonki. Er werd daar een woonwijk gebouwd met houten huizen en zelfs een kantine, een bioscoop en een zwembad. Terwijl de Poolse burgers de steden en dorpen na de oorlog moesten opbouwen. En de kinderen in Warschau, zoals bijvoorbeeld mijn vader, in de ruïnes speelden want we mogen niet vergeten dat ongeveer 80% van Warschau verwoest was. De woonwijk kreeg een optimistische naam ‘Vriendschap’, in het Pools ‘Przyjaźń’ … wat zouden ze hiermee bedoelen? 🤔
Op 7 maart 1953, twee dagen na het overlijden van Jozef Stalin, besloot de communistische Raad van de Ministers in Polen om het gebouw naar de deze leider te vernoemen. Tegelijkertijd besloot men een monument voor het gebouw te plaatsen. En er werd zelfs een wedstrijd aangekondigd, die helaas geen bevredigende resultaten opleverde. Uiteindelijk werd het monument nooit gemaakt.
‘Wat is de mooiste plek in Warschau? 30e verdieping van het Paleis van Cultuur en Wetenschap, want vanaf daar kun je het Paleis van Cultuur niet zien‘ – het was een grap in de Poolse Volksrepubliek. Vanuit het paleis kun je in feite het uitzicht op de Poolse hoofdstad bewonderen. Een snelle lift neemt je mee na de 30e verdieping. Het panorama terras is beveiligd door een hek die de autoriteiten na een reeks van zelfmoordsprongen in 1956 besloten te plaatsen. Het panorama terras is elke dag tussen 10.00 en 20.00 open. In mei en september zelfs tot 23.30. De tickets kun je online aanschaffen, 7 dagen voor het geplande bezoek. Of gewoon bij de kassa in het gebouw.
Op de jaarwisseling van het jaar 2000 werd de millenniumklok onthuld op de 42 verdiepingen van het paleis. Het is de op twee na grootste klok in Europa – de vier wijzerplaten hebben een diameter van 6 meter. Het is ook de derde hoogste torenklok ter wereld (na de klokken voor Abraj al-Byte in Mekka en NTT DoCoMo Yoyogi Building in Tokyo).
