Mosterd is een soort specerij die al duizenden jaren bekend is en voor veel gerechten gebruikt kan worden. Het is lekker bij verschillende soorten vlees, worst en kazen. Je kunt het ook als ingrediënt in diverse sauzen en dipsauzen gebruiken. Mosterd komt uit het Middellandse Zeegebied en Zuidoost-Europa. Het komt ook voor in Azië en Noord-Amerika. In Polen is mosterd helemaal ‘ingeburgerd’ en in een Poolse winkel heb ik meer 12 soorten mosterd geteld. Maar vanaf het begin…
De geschiedenis van mosterd gaat bijna tweeduizend jaar terug. Een van de eerste recepten voor de bereiding van deze specerij komt uit het begin van de 1e eeuw na Christus. De Romeinse schrijver Plinius de Oudere stampte de mosterdkorrels in poedervorm met azijn wat in een dikke massa resulteerde. Daarom wordt hij als de uitvinder van mosterd gezien. De massaproductie van mosterd begon echter in de 13e eeuw in de Franse stad Dijon die nog steeds wordt beschouwd als het wereldcentrum van de mosterd. In Dijon werd een speciaal recept honderden jaren geleden ontwikkeld, waarin de mosterd niet met azijn werd gecombineerd, maar met most. De karakteristieke smaak van Dijon-mosterd is sindsdien onveranderd gebleven. Tijdens de Napoleontische oorlogen kwam mosterd naar Polen. In het begin werd na het hoofdgerecht geconsumeerd, vandaar de Poolse uitdrukking: ‘mosterd na het avondeten’ – ‘musztarda po obiedzie‘. Dit betekent dat iets te laat kwam, bijvoorbeeld informatie, of dat iets te laat gedaan werd en je hebt daar niks meer aan. Deze specerij heeft zelfs zijn eigen museum, opgericht door de fans van de mosterd in 1986 in Mount Horeb, Wisconsin in de VS. Het museum is in 2009 verplaatst naar het nabijgelegen stadje Middleton.
Ingrediënten van de mosterd
De smaak van mosterd hangt grotendeels af van de verhoudingen van de ingrediënten die in de mosterd gecombineerd worden. De smaak van de mosterd wordt bepaald door de kwaliteit van de mosterdkorrels en de kwaliteit van de toevoegingen. Hoe hoger de kwaliteit van de mosterdkorrels, hoe perfecter de mosterdsmaak. Hoe zorgvuldiger de samenstelling van de kruiden, hoe interessanter het eindresultaat. In de winkel lees het etiket en vermijd de conserveermiddelen in de mosterd. De basisingrediënten van de mosterd zijn onder andere:
- mosterd (gele, zwarte, sarepta of Ethiopische)
- azijn (alcohol, wijn, appel)
- kruiden (zoals zout, peper, suiker, honing, mierikswortel)
- natuurlijke kleurstoffen (zoals kurkuma)
- water
Soorten mosterd
Toen ik in de winkel was, heb ik de volgende soorten mosterd gezien (kijk ook de foto’s bij dit artikel): met mierikswortel, Franse, Kozakkenmosterd, Engelse, zoet-pittige, sarepta, Rusische, honingmosterd, Krim-mosterd, Jerusalem-mosterd, Oud-Poolse mosterd, Dijon, tafelmosterd. Sommige zijn grof of huis fijn gemalen.
De meest populaire smaken in Polen zijn: Dijon, sarepta en Russische. Mijn persoonlijke favoriet is de mosterd met mierikswortel.