De geplande parlementaire verkiezingen vinden plaats op 15 oktober 2023. Polen zullen stemmen op politieke partijen die al jaren op het politieke toneel aanwezig zijn, maar ook op nieuwe partijen. Welke partijen zijn er en wat is hun verkiezingsprogramma’s? Lees hierover in dit blog.

Parlementaire verkiezingen 2023

De derde weg – Polen 2050 (Trzecia Droga – Polska 2050)

Polen 2050 is een nieuwe partij van Szymon Hołownia. Hołownia is een Poolse linkse journalist en politicus. Bovendien een tv-persoonlijkheid, schrijver, politiek commentator en activist. In 2020 was hij een onafhankelijke presidentskandidaat en eindigde op de derde plaats in de eerste verkiezingsronde.

Haar (verkorte) verkiezingsprogramma is als volgt:
  • Zij is voor de groene energietransitie.
  • Zij pleit voor de liquidatie van gevaarlijke vuilstortplaatsen en leggen een nadruk op recycling van verschillende materialen zodat zo min mogelijk afval op vuilstortplaatsen belandt.
  • Investeringen in het stroomnetwerk vindt deze partij heel belangrijk zodat iedereen gemakkelijk zijn zonnepanelen op een modern stroomnetwerk kan aansluiten. In Polen is het stroomnetwerk in veel gebieden erg verouderd.
  • Zij legt nadruk op de promotie van openbaar, ecologisch vervoer en wil elke Poolse burger blij maken met eén kaartje ter waarde van150 PLN per maand voor alle vormen van openbaar vervoer in het land.
  • Bovendien pleit zij voor de scheiding van Kerk en Staat, bijvoorbeeld voor de afschaffing van het kerkfonds en de vervanging ervan door een vrijwillige bijdrage die fiscaal aftrekbaar is.
  • Zij belooft grote investeringen in het onderwijssysteem in plaats van de verhoging van de kinderbijslag.

Agrounia

Agrounia is ook een nieuwe partij en je kunt haar met de BBB in Nederland vergelijken.

Het verkiezingsprogramma van deze partij omvat onder andere:

De partij spreekt zich uit voor de oprichting van een systeem voor toezicht op voedsel, tevens voor de bouw van de grootste graanhaven van Polen samen met een goederenspoorlijn. Bovendien benadrukt deze partij het belang van het labelen van voedsel met de Poolse vlag zodat het 50% van voedsel in winkels van Poolse oorsprong is. Hun programma omvat ook punten van juridische en financiële bescherming tegen monopolisering van de landbouwmarkt. Bovendien benadrukt de vertegenwoordiger de noodzaak om in elke gemeente lokale ontwikkelingsplannen op te stellen. Daarnaast gaat het programma van Agrounia van een volledige samenwerking met de EU.

Het Burgerplatform (Platforma Obywatelska – PO)

Het burgerplatform is een partij die al langer op het politieke toneel bestaat. In 2007 en 2011 heeft het de parlementaire verkiezingen gewonnen. Leider van de partij is Donald Tusk die in het verleden de voorzitten van de Europese Raad was.

Het (verkorte) verkiezingsprogramma van deze partij is als volgt:
  • Zij is voor de groene energietransitie volgens de plannen van de EU.
  • Daarnaast willen zij het belastingvrije bedrag verhogen van PLN 30.000 naar PLN 60.000.
  • PO heeft zijn huisvestingsprogramma opgesteld. Dit programma zou bestaan ​​uit een lening met 0% rente voor de aankoop van het eerste appartement, beschikbaar voor mensen tot 45 jaar. De staat zou zowel de rente als de marge van de bank dekken. Dergelijke leningen zouden ook beschikbaar zijn voor renovaties van de appartementen.
  • Iedere moeder die na haar zwangerschapsverlof weer aan het werk gaat, krijgt PLN 1500 per maand. Ongeveer 50% van de Poolse gaat weer aan het werk direct na haar zwangerschapsverlof en 50% pas als het kind 3 jaar oud is.

De Poolse Boerenpartij of de Poolse Volkspartij (Polskie Stronnictwo Ludowe – PSL)

Haar (verkorte) verkiezingsprogramma is als volgt:

Deze partij is ook voor de groene energietransitie van de EU. Bovendien pleit zij voor het invoeren van 0% BTW op de Poolse gezonde en traditionele voeding. Zij wil verder het Poolse voedsel in het buitenland promoten zodat de export gestimuleerd wordt. De partij zal zich bovendien inzetten voor het regelen van de verhoging van de EU-subsidies tot 1.200 PLN/ha zodat deze subsidies op hetzelfde niveau als in andere EU-landen zijn. Daarnaast wil deze partij een vrijwillige bijdrage aan ZUS (Poolse sociale verzekeringsbank) voor ondernemers invoeren. Zij belooft het verhogen van de overheidsuitgaven aan gezondheidszorg tot 6,8% van het bbp.

Recht en Rechtvaardigheid (Prawo i Sprawiedliwość – PiS)

Deze partij is al acht jaar aan de macht en staat hoog in de recente peilingen.

De partij heeft de volgende punten voor haar verkiezingsprogramma aangekondigd:
  • gratis snelwegen beheerd (261 van de 729 kilometer),
  • gratis medicijnen voor mensen onder de 18 jaar en boven de 65 jaar (de lijst de medicijnen is tot nu toe onbekend),
  • verhoging van de kinderbijslag van PLN 500 naar PLN 800 voor elk kind,
  • lagere hypotheekrente voor mensen die hun eerste appartement kopen,
  • hoger belastingtarief voor hogere inkomens
  • uitbreiding van sociale programma’s voor gepensioneerden.

Nieuw Links is niet zo nieuw. De partij veranderde haar naam sinds 1989 maar in feite zijn dat dezelfde personen. Af en toe worden er nieuwe gezichten naar voren geschoven.

Het verkiezingsprogramma van deze partij omvat onder andere:

Nieuw Links is uiteraard voor het klimaatbeleid van de EU en de energietransitie. Daarom is niemand verbaasd dat dat de partij het verbruik van fossiele brandstoffen in de energiesector wil verminderen ten gunste van schone energiebronnen. Zij wil rijkelijk in zonnepanelen, windmolenparken, warmtepompen investeren. In 2035 zal, volgens haar, het grootste deel van de energie uit hernieuwbare bronnen komen. Bovendien wil deze partij de import van steenkool verbieden en onafhankelijk worden van buitenlands gas. Daarnaast is zij voor de LHBT+ agenda, het homohuwelijk en gratis kinderopvang.

De Confederatie Vrijheid en Onafhankelijkheid (Konfederacja Wolność i Niepodległość)

De Confederatie Vrijheid en Onafhankelijkheid, in het kort Confederatie, is een combinatie van verschillende libertaire en conservatieve bewegingen. De partij pleit voor de invoering van een lineair belastingtarief van 12%, de afschaffing van NFZ (National Health Fund) dat momenteel een monopoliepositie bekleedt en het vervangen door een particuliere gezondheidszorg. De leden van deze partij spreken zich uit tegen het homohuwelijk, de LHBT+ agenda en tegen abortus. Zij verschillen echter van mening met betrekking tot de oorlog in Oekraïne en Rusland.

Dit zijn de belangrijkste spelers, terwijl er nog kleinere partijen zijn, zoals het Echte Europa – Europa Christi (Ruch Prawdziwa Europa – Europa Christi), Partij van Landgenoten (Rodacy Kamraci), Polen is één (Polska jest jedna) of Polexit.

Referendum 2023

Bovendien wijst alles erop dat Polen op 15 oktober niet alleen bij de parlementaire verkiezingen zullen stemmen, maar ook bij het referendum omtrent onder andere de opvang van migranten. In het referendum worden er de volgende vragen gesteld:

  1. Steunt u de verkoop van staatseigendommen aan buitenlandse entiteiten, wat leidt tot het verlies van controle van de Poolse burgers over strategische sectoren van de economie?
  2. Bent u een voorstander van een verhoging van de pensioenleeftijd naar 67 jaar voor mannen en vrouwen?
  3. Bent u voor het weghalen van een 2,50 meter hoog hek van NAVO-prikkeldraad op de grens tussen Polen en Wit-Rusland?
  4. Steunt u de opvang van duizenden illegale immigranten uit het Midden-Oosten en Afrika, volgens het gedwongen verplaatsingsmechanisme dat is opgelegd door de Europese bureaucratie?